Phân tích 8 câu thơ đầu trong bài Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu.

Phân tích 8 câu thơ đầu bài thơ Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu.

Dạy

Phân tích 8 câu thơ đầu bài thơ Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu.

Bàn về thơ Tố Hữu, có ý kiến ​​cho rằng: “Nghệ thuật trong thơ Tố Hữu thể hiện tính dân tộc rất đậm”. Ý kiến ​​khác lại cho rằng: “Thơ Tố Hữu mang màu sắc trữ tình và chính trị”.

Hãy phân tích đoạn văn sau để làm rõ hai luận điểm trên.

Chí Bằng (Quà Tặng Văn Học)

– Khi về anh có nhớ em không?

Mười lăm năm nồng nàn và say đắm.

Em về anh có nhớ không?

Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn.

– Tiếng ai tha thiết bên men rượu

Trong bụng bực bội bước đi không yên

Màu chàm mang đến buổi chia li

Chúng tôi nắm tay nhau, không biết nói gì…

(Trích Việt Bắc, Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập một, Nxb Giáo dục, 2011, tr.109)

PHÂN CÔNG

1. Giới thiệu

– Tác giả: Tố Hữu, nhà thơ lớn, nhà cách mạng vĩ đại. Ông là “ngọn cờ đầu của nền thơ ca cách mạng Việt Nam”. Sự nghiệp thơ ca của ông gắn liền với sự nghiệp cách mạng, phản ánh chặng đường gian khổ nhưng cũng không kém phần hào hùng. Thơ anh thuộc dòng trữ tình – chính trị (tức là nói về chính trị nhưng rất trữ tình, đi sâu vào tâm hồn, ngôn từ không khô khan), giọng ngọt ngào mà thiết tha và thơ anh cũng rất phong phú. dân tộc.

– Tác phẩm: Việt Bắc là tác phẩm xuất sắc, tiêu biểu cho phong cách thơ Tố Hữu. Bài thơ được sáng tác vào tháng 10 năm 1954, trong hoàn cảnh là cuộc chia tay giữa quân và dân ở căn cứ địa Việt Bắc sau cuộc kháng chiến chống Pháp.

– Trích dẫn ý kiến, bài thơ: Bàn về thơ Tố Hữu, có ý kiến ​​cho rằng: “Nghệ thuật trong thơ Tố Hữu thể hiện tính dân tộc rất đậm”. Ý kiến ​​khác lại cho rằng: “Thơ Tố Hữu mang màu sắc trữ tình và chính trị”. Thơ trích dẫn.

2. Giải thích:

– “Tính dân tộc” là một phạm trù thẩm mĩ.

+ Tính dân tộc thể hiện trên cả hai phương diện nội dung và nghệ thuật. Chủ đề là những sự kiện xảy ra trong lịch sử dân tộc, những hiện tượng chính trị của dân tộc; chủ đề ca ngợi lòng yêu nước, khẳng định ý thức và tinh thần dân tộc; Nhân vật là những con người tiêu biểu, thể hiện tâm lý, tính cách của cả một dân tộc v.v…, là những yếu tố mang nội dung dân tộc trong tác phẩm văn học. Tác phẩm cũng phải thể hiện sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa truyền thống và cách tân, dân tộc và hiện đại khi sử dụng linh hoạt các yếu tố hình thức như thể loại, ngôn ngữ, hình ảnh…

+ Thể hiện tính dân tộc trong thơ Tố Hữu: Đó là việc Tố Hữu vận dụng sáng tạo thể thơ lục bát, phép đối quen thuộc trong ca dao, đại từ nhân xưng “Ta – Ta”, chất liệu VH bình dân. Thời gian, hình ảnh, ngôn từ thấm đượm phong vị dân gian

– “Sắc màu trữ tình – chính trị”:

+ Thơ Tố Hữu thực sự là thơ chính trị, bởi đề tài trong thơ Tố Hữu là những vấn đề chính trị, hồn thơ Tố Hữu luôn hướng về cái chung với lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn của Đảng và nhân dân. chủng tộc, cách mạng.

Nhưng thơ Tố Hữu cũng rất trữ tình. Tố Hữu đã đưa thơ trữ tình chính trị lên đỉnh cao. Có được điều này là nhờ những vấn đề chính trị trong thơ Tố Hữu đã thực sự chuyển thành những vấn đề tình cảm, cảm xúc rất tự nhiên, chân thành, đằm thắm với giọng điệu ngọt ngào, tình cảm. , giọng ca của tình yêu.

3. Phân tích bài thơ làm sáng tỏ hai ý kiến

– “Nghệ thuật trong thơ Tố Hữu thể hiện tính dân tộc rất đậm”:

+ Thể hiện qua đoạn thơ thể hiện ở sự vận dụng sáng tạo thể thơ lục bát quen thuộc trong ca dao, dân ca của dân tộc, tạo nên nhịp điệu khoan thai và giọng điệu thiết tha: “Ta về có nhớ ta/Mười mười năm tháng ấy tha thiết/ Liệu khi về có nhớ/ Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn… Tất cả đều gợi nhớ trong ca dao, dân ca về tình yêu đôi lứa.

+ Phép đối “mình – ta” được vận dụng sáng tạo. Trong ca dao nói về tình yêu đôi lứa, “ta – ta” thường là trai hoặc gái. Trong thơ Tố Hữu, “mình – ta” là bộ đội và đồng bào Việt Bắc. Mục đích của việc dùng phép đối đáp này nhằm thể hiện tình cảm gắn bó thân thiết giữa người đi (bộ đội) và người ở (người dân Việt Bắc) sau “mười lăm năm” gắn bó.

+ Tính dân tộc còn thể hiện ở việc thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn qua câu thơ “Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn”.

+ Đại từ quen thuộc “ai” trong ca dao được sử dụng trong câu “- Tiếng ai tha thiết bên cồn” gợi sự xao xuyến, lưu luyến của người qua đường.

+ Hình ảnh ẩn dụ “Áo dài” trong câu thơ “Áo dài đưa tiễn biệt” là trang phục quen thuộc của người dân Việt Bắc. “Chiếc áo dài” không chỉ gợi nhớ tình người Việt Bắc mà còn là tình cảm yêu thương, gắn bó giữa người lính và người dân nơi đây.

– “Thơ Tố Hữu có màu sắc trữ tình và chính luận”:

+ Đoạn trích trên nói đến sự kiện lịch sử là cuộc chia tay giữa những người kháng chiến và nhân dân Việt Bắc vào tháng 10 năm 1954, cảm hứng chủ đạo của đoạn thơ là cảm hứng về tình cảm cách mạng, lòng biết ơn sâu sắc. gắn bó với Đảng, với Bác Hồ, với căn cứ cách mạng, với nhân dân trong suốt “mười lăm năm” gắn bó.

+ Đồng thời, cuộc chia tay trọng đại giữa người đi – người ở lại diễn ra đầy hoài niệm sau “mười lăm năm” gắn bó. Cán bộ xuôi ngược, người Việt Bắc, kẻ ở, kẻ ra đi, xưng hô giản dị, thân tình; “tôi – tôi”. Cách gọi thân thương ấy gợi nhớ đến câu ca dao đôi lứa. Một cuộc chia tay lớn mang ý nghĩa lịch sử trọng đại bỗng ùa về trong hình hài một cuộc chia li giữa đôi lứa yêu nhau. Giọng thơ, lời ca đều xao xuyến, buồn bã, khắc khoải. Bao kỷ niệm, tình cảm mười lăm năm gắn bó được ghim trong vài lời tha thiết, mặn nồng. Hàng loạt điệp ngữ, điệp cấu trúc đan xen làm cho lời thơ dịu dàng, lưu luyến, thấm đậm nỗi nhớ. Đặc biệt là từ lặp lại bốn lần. Đáp lại lời nhắn nhủ tha thiết của đồng bào trong chiến khu là sự im lặng của đồng bào miền xuôi. Im lặng mà lòng thì xúc động: “Tiếng ai tha thiết bên cồn”. Người ở lại nhắc nhớ thiết tha thiết tha, người ra đi lắng nghe “Tiếng ai thiết tha bên cồn”. Kẻ ở, người đi quả thật có cái đầu, khối óc, trái tim có lẽ đồng điệu với nhau nên mới có sự thấu hiểu như vậy. Câu thơ tám chữ có ngắt nhịp 4/4 chia thành hai vế cân đối. Một cái tiết lộ nội tâm, cái kia tiết lộ vẻ ngoài. Tất cả cùng chung một nỗi nhớ da diết. Hình ảnh đồng bào Việt Bắc trong buổi tiệc chia tay hiện lên qua con mắt của người cán bộ kháng chiến thật bình dị, gần gũi bên chiếc áo tràm thân yêu. Màu tràm ấy ghi dấu truyền thống trung kiên, thủy chung của quân dân chiến khu. Đoạn thơ “Nắm tay nhau biết nói gì hôm nay” gợi cảnh chia tay đầy xúc động. Đồng bào và cán bộ, những người còn lại, tay trong tay trao hơi ấm, tình thương, lưu luyến, không buông. Nó giống như sự chia ly của những cặp đôi yêu nhau tha thiết.

4. Đánh giá chung

− Hai ý kiến ​​trên tuy bình luận ở hai khía cạnh khác nhau: Ý kiến ​​thứ nhất nhận xét về nghệ thuật biểu cảm trong thơ Tố Hữu, ý kiến ​​thứ hai nhận xét về phong cách trữ tình – chính luận trong thơ ông. Nhưng cả hai ý kiến ​​đều nhận xét đúng về nghệ thuật thể hiện cũng như phong cách thơ Tố Hữu.

– Không chỉ vậy, hai ý kiến ​​còn bổ sung cho nhau giúp người đọc hiểu rõ hơn về nghệ thuật biểu hiện và phong cách thơ thể hiện trong thơ Tố Hữu cũng như đoạn Việt Bắc.

Nguồn: Tài liệu trực tuyến

Theo tranquoctoan.edu.vn